De Groen Groep houdt zich bezig met het groen in de wijk.
Wilgen planten
Op 21 Maart, Boomfeestdag 2012, hebben kinderen uit groep 7 van de Wiekslag knotwilgen geplant langs de lange waaijsteeg. Samen hebben ze wel zo'n 60 metershoge wilgenstokken in de grond gezet!
De kinderen hebben ook wilgenstokken meegekregen naar huis, om in de tuin of in het groen te planten. Wil je zelf wilgen planten kijk hier.
De stokken schuin afzagen, inkerven, diep de grond in en goed aanstampen!
Knotwilgen zijn eigen aan deze streek. Vroeger stonden er heel erg veel, en we zijn blij dat we die knotwilgen weer terug krijgen.
Maar knotwilgen moet je bijhouden. Om de paar jaar moeten ze een snoeibeurt krijgen. Dat gaan wij zelf doen! In de loop van deze zomer is gebleken dat een aantal het niet heeft gered. Met de gemeente is afgesproken dat deze na begin oktober zullen worden vervangen.
De bewonersorganisatie heeft met de gemeente Vianen afgesproken dat we een gedeelte van het openbaar groen gaan onderhouden. Zo snoeien we het hoogstamfruit, de knotwilgen en onderhouden we de vlechthaag die langs de Heldsingse Achterweg komt. Op deze manier snijdt het mes aan twee kanten: de gemeente kan bezuinigen op groenonderhoud (en dat moet echt!) en wij werken samen aan een mooie groene wijk. Dat is Buitengewoon Goed!
Vlechtheg Helsdingse Achterweg.
In het kader van de heringrichting van Helsdingse Achterweg heeft de gemeente Vianen inmiddels een aanvang gemaakt met de plaatsing van de vlechtheg. We spreken najaar 2013. De vlechtheg loopt van de Weidekamp tot aan de Rietkamp, in de groenstrook tussen de tuinen en het fietspad. Het deel vanaf de parkeerplaats aan de Wendelaar tot aan de Rietkamp is inmiddels gerealiseerd. Ter hoogte van de parkeerplaats blijft de heg lager.
Wilt u meer informatie over vlechtheggen ga dan naar de websites www.heggen.nu en www.jefgielen.nl. In de brochure 'vlechtheggen van de achterhoek', op de site van Neerlands tuin (met stappenplan) en de stichting wAarde vindt u ook veel informatie.
Historie
De allereerste landbouwers in Nederland maakten van dood hout gevlochten hekwerken. Ze waren vergelijkbaar met wilgentenen tuinschermen die hier en daar in tuinen staan. Deze lange hekwerken moesten regelmatig vervangen worden en daarvoor was erg veel hout nodig. Toen de bevolking groeide ging men ze daarom van levende planten maken. De landelijke heg is al oud. Julius Caesar vertelt in zijn verslag over de Gallische oorlog uitvoerig over het dichte netwerk van heggen in zuid Nederland. Zijn verslaggever schrijft hierover: "(Deze mensen) …. hakken dus jonge bomen om - echter zonder ze geheel door te hakken - , buigen ze en vervlechten de in de breedte groeiende takken, voegen doorn- en braamstruiken ertussen en zijn zo in staat deze heiningen tot een verschansing als een muur te vormen, zodat men er niet alleen niet door kan dringen, maar er zelfs niet doorheen kan kijken."
Een grote uitbreiding van het aantal heggen in noordwest Europa vond in de 18e en 19e eeuw plaats. In deze periode komt er een eind aan het gemeenschappelijk grondbezit en gaan de nieuwe landeigenaren hun velden afbakenen met heggen.De heg is eeuwenlang belangrijk geweest als perceelscheiding en veekering.
Veel heggen in Nederland zijn verloren gegaan door de introductie van prikkeldraad (eind 19e eeuw), de schaalvergroting in de landbouw en de ruilverkavelingen. Om hoeveel kilometer heg het precies gaat is moeilijk te zeggen omdat heggen en houtwallen en singels in de statistieken vaak samengevoegd zijn. Een ruwe schatting gebaseerd op een vergelijking van topografische kaarten van 1880/1910 en 1978 toont aan dat ruim 70% van de heggen in deze periode in Nederland verdwenen is, ofwel tienduizenden kilometers! Ook elders in West-Europa zijn heggenlandschappen ernstig aangetast. Geschat wordt dat er in Engeland sinds 1980 alleen al ruim 130.000 km aan heggen verdwenen is! Veel heggen zijn gerooid maar mogelijk nog meer zijn er verdwenen door gebrek aan onderhoud.
De laatste jaren is er steeds meer belangstelling voor onze woonomgeving, voor de geschiedenis van de streek en voor ecologische verbindingszones. Kleine landschapselementen, zoals heggen, poelen, houtwallen, krijgen steeds meer aandacht. Veel vrijwilligers helpen bij het onderhoud en de overheid subsidieert aanleg en soms onderhoud. Hierdoor zijn de heggen ook weer meer in de belangstelling komen te staan, want het is een groenelement met een boeiende geschiedenis, met een streekgebonden karakter, mooi en goed voor de natuur.
Oud ambacht
Tot zo’n honderd jaar geleden was heggenvlechten een normale wijze van heggenonderhoud. Na de uitvinding van het prikkeldraad is het ambacht waarschijnlijk vrij snel verdwenen. Tegenwoordig wordt het weer beroepsmatig uitgevoerd in Engeland en sinds kort ook in Nederland. In Duitsland, België, Frankrijk en Ierland zijn er initiatieven om het ambacht weer nieuw leven in te blazen.
Het bewijs dat er in Nederland gevlochten werd, is in oude heggen en houtwallen te vinden. Oude vlechtsporen, ook wel vlechtrelicten genoemd, zijn te herkennen aan de vreemde horizontaal vergroeide takken of stammen in een heg of houtwal. Ze zijn het gevolg van het buigen, kappen, vastbinden dat de vlechters en inbinders van heggen vaak meer dan 100 jaar geleden gedaan hebben om de heg dicht te maken. Daarnaast zijn er nog oude boeren, vaak meer dan 90 jaar oud, die als laatsten kunnen vertellen over de tijd dat ze ’s winters met hiepjes, hakmessen en dikke leren wanten aan de doornenheggen werkten.
Waarom vlechten?
In iedere heg vallen na verloop van tijd gaten. Bijvoorbeeld omdat vee er aan vreet, de onderste takken te weinig licht krijgen of er struiken doodgaan. Stukken hout of een oud ledikant kunnen tijdelijk helpen maar een structurele oplossing is toch nodig. Hiervoor hebben boeren het vlechten uitgevonden. Bij het vlechten probeer je door het buigen en soms inkappen van takken en stammen, zoveel mogelijk horizontale takken in een heg te krijgen. Als de struiken daarnaast nog doornen hebben dan wordt het bijna onmogelijk om er doorheen te komen.
Vlechtstijlen
In de loop der eeuwen zijn allerlei stijlen van heggenvlechten ontwikkeld. Aan een heg rond een schapenwei worden immers andere eisen gesteld dan een voor koeien. De struiksoorten verschillen soms tussen streken afhankelijk van bijvoorbeeld grondsoort, en vochtigheid. Alleen al in Engeland zijn er wel 8 veel voorkomende stijlen. Belangrijke verschillen tussen stijlen vormen de richting waarin struiken gevlochten worden (kruislings of naar één kant) en het al dan niet gebruiken van staken en tenen om de gevlochten heg steviger te maken.